Eskişehirliler neden artık daha fazla yerel gazete satın alıyor? Şehirdeki gelişmeleri takip etmek için mi? İstanbul gazetelerinde olmayan bir şeyleri bulduğu için mi? İlan ve reklamlarda bir şeyler aradığı için mi? Bulmaca sayfaları vakit geçirttiği için mi? Yoksa, Eskişehir'i konu alan polis-adliye, magazin ya da spor haberlerini okumak için mi?
Eskişehir basının son zamanlarda neden çok sattığına ilişkin gazetelerin yazı işleri müdürleri ve diğer yöneticileri ile yaptığımız görüşmelerden kimi görüşler ortaya çıkmış ve bunlara önceki yazılarımda yer vermiştim. Bu görüşlere kimi yenilerini de ekleyerek, geçen haftalarda sonuçlarını yayınlamaya başladığımız anket kapsamında Eskişehirlilere sorduk. Ankete katılanlar sıfır ile 10 arasında notlar vererek, ilgili görüşlere ne ölçüde katıldıklarını belirttiler. Şimdi de anket hakkındaki bu dördüncü yazıda, söz konusu sonuçları sizlere iletmek istiyorum…
ÖNCE YÜKSEK NOT ALAN GÖRÜŞLER
Eskişehirlilerin en çok katıldığı görüş, "Küçük ilanlar ve reklamlar ilgimi çekiyor, işime yarıyor" oldu. Bu soruya yanıt veren 404 kişinin yaklaşık üçte biri (yüzde 29,7) "tamamen katıldığını" belirtti. Ancak yüzde 15,8'i de "hiç katılmadığını" söyledi. Dağınık notlar nedeniyle aritmetik ortalama değer, diğer görüşler kadar yüksek çıkmadı (5,94). Ağırlıklı olarak verilen not anlamındaki ortanca değer ise 7 oldu. Yani genel olarak Eskişehirliler, küçük ilan ve reklamların ilgilerini çektiğini ve işlerine yaradığını söyledi.
Eskişehirlilerin en çok yanıt verdiği görüş "Şehirde yaşanan gelişmeler hakkında bilgi sahibi oluyorum" oldu. 424 kişinin yaklaşık dörtte birden fazlası (yüzde 26,2) bu görüşe "tamamen katıldığını" ve tam puan (10) verdiğini söyledi. Soruya verilen yanıtların ortalaması 7,07 ve ortanca değer de 7 oldu.
"İstanbul gazetelerinde bulamadığım yerel konuları yerel gazetelerden okuyorum" görüşü hakkında 413 kişi yanıt verdi. Bunların yine yaklaşık dörtte biri (yüzde 24,5) bu görüşe "tamamen katıldığı" için tam puan verdi. Ortalama değer 6,15 ve ortanca değer 7 olarak hesaplandı.
"Günlük nöbetçi eczaneler, önemli telefonlar gibi acil bilgileri öğreniyorum" görüşü hakkında 408 kişi yanıt verdi. Bunların yaklaşık dörtte biri (yüzde 24) tam puan verdi. Ortalama değer 5,7 ve ortanca değer 6 oldu.
"Belediyelerin faaliyetlerini takip ediyorum", "Şehirdeki kültürel ortamlar ve faaliyetler hakkında bilgi sahibi oluyorum" ve "Eskişehir'de yaşanan polis-adliye olaylarını okuyorum" görüşleri de Eskişehirlilerden ağırlıklı olarak 6 puan aldı. Bu üç soruya yanıt verenlerin yaklaşık beşte biri, bu görüşlere "tamamen katıldığını" söyledi.
ŞİMDİ DE KIRIK NOT ALINAN GÖRÜŞLER
Gazete yöneticileri arasında yaygın olan ve tiraj artışının nedenleri arasında sıralanan kimi görüşlere ise Eskişehirlilerin katılım oranı düşük çıktı.
Yerel gazete içeriklerine yönelik değerlendirmeler kategorisinde en az yanıt alının soru, "At yarışı sayfalarını okuyorum" görüşü oldu. Bu görüş hakkında yanıt veren 396 kişinin yaklaşık dörtte üçü (yüzde 76,3) "hiç katılmadığını" söyledi. Ortalama değer ise, 1,09 olarak hesaplandı. Bu sayfaları okuduğunu ve bu görüşe "tamamen katıldığını" söyleyenlerin oranı ise yalnızca yüzde 2,5'te kaldı.
Yerel köşe yazarlarının okunurluğu konusunda ise buradaki bulgular, öncekilerle paralel gösterdi. "Yerel köşe yazarlarını okuyorum" görüşü hakkında yanıt veren 403 kişinin yaklaşık üçte biri (yüzde 32,5) bu görüşe "hiç katılmadığını" ve dolayısıyla köşe yazarlarını hiç okumadığını söyledi. Yanıt veren her 10 kişiden biri (yüzde 10,4) ise bu görüşe "tamamen katıldığını" belirtti. Ortalama değer 3,46 ve ortanca değer 3 oldu.
Yerel gazetelerin bir başka özel bölümü ise bulmaca sayfalarıydı. Bu konuda sorulan "Bulmacaları vakit geçirtiyor" görüşü hakkında yanıt veren 405 kişinin yaklaşık üçte biri (yüzde 34,8) bu görüşe "hiç katılmadığını" söyledi. Bulmacaların vakit geçirttiği görüşüne "tamamen katılanlar" ise yanıt verenlerin yaklaşık beşte birini (yüzde 21) oluşturdu. Ortalama değer 4,09 ve ortanca değer de 3 oldu.
"Magazin haberleri şehrin önemli kişileri hakkında bilgi veriyor" görüşü hakkında 404 kişi yanıt verdi. Bunların yaklaşık üçte biri (yüzde 34,7) bu görüşe "hiç katılmadığını" söyledi. Ortalama değer 3,53 ve ortanca değer 3 oldu.
"Valinin faaliyetlerini takip ediyorum", "Resmi kurumların faaliyetlerini takip ediyorum", "Yerel siyaset ve siyasetçileri takip ediyorum", "Sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri hakkında bilgi sahibi oluyorum" ve "Yerel ekonomi haberlerini takip ediyorum" görüşleri hakkında, yanıt verenlerin yaklaşık dörtte biri "sıfır" notunu vererek, "hiç katılmadıklarını" ifade etti. Bu görüşler için hesaplanan ortanca değer ise ekonomi haberlerinin takibi (5) dışında, 4 oldu.
SPOR HABERLERİNİN ROLÜ
Tiraj konusunda spor haberlerinin rolü üzerinde yazı işleri müdürlerinin de görüşleri birbirleri ile zıtlaşmaktaydı. Eskişehirlilerden alınan yanıtlar da aynı durum dikkati çekti. Yerel gazeteler aracılığıyla "Eskişehir'in spor takımlarını takip ediyorum" görüşü hakkında yanıt veren 412 kişinin yaklaşık üçte biri (yüzde 29,9) "tamamen katıldığını" ve yine yaklaşık üçte biri de (yüzde 29,6) "hiç katılmadığını" söyledi. Ortalama değer 5,38 ve ortanca değer de 6 oldu. Bu değerler, yine de spor haberlerinin takip edildiğini gösterdi.
Sonuç olarak elde edilen bulgular, Eskişehirlilerin yerel gazetelerle ne yaptıkları sorusuna bir anlamda yanıt verdi. Eskişehirlilerin yerel gazetelerdeki hangi bölümler hakkında hangi düşüncelere sahip oldukları anlamında da önemli bulgulara ulaşıldı. Bir kez daha şehir insanlarının şehre ilişkin haber talepleri ortaya çıktı. Bir sonraki yazıda ise Eskişehirlilerin "bir yerel gazeten beklentilerine ilişkin" ifadelere yönelik değerlendirmelerine yer vereceğim.
----------------------------------
Bu araştırmanın tam metni şu hakemli dergide yayımlanmıştır:
Yüksel, E., “Eskişehir Ölçeğinde Yerel Gazete Okuma Alışkanlığı ve Okur Beklentileri Üzerine Bir Alan Araştırması”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi Selçuk İletişim 4 (3), 29-50, (2006).
Yüksel, E., “Eskişehir Ölçeğinde Yerel Gazete Okuma Alışkanlığı ve Okur Beklentileri Üzerine Bir Alan Araştırması”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi Selçuk İletişim 4 (3), 29-50, (2006).
------------------------------
YEREL GAZETELER NİYE OKUNUR?
09.08.2005
http://www.dorduncukuvvetmedya.com/article.php?sid=4934
|